Obywatele krajów UE oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) przekraczają granice Łotwy i przebywają na jej terytorium okazując dokument podróży - paszport lub dowód osobisty. Posiadanie wizy nie jest wymagane.
Obywatele krajów UE mogą pozostawać na Łotwie do 90 dni w ciągu sześciu miesięcy w danym roku. Planując pobyt przekraczający 90 dni (licząc od dnia pierwszego wjazdu) należy zarejestrować się w Urzędzie ds. Obywatelstwa i Migracji (http://www.pmlp.gov.lv, www.ocma.gov.lv), aby otrzymać pozwolenie na pobyt.
Obywatel Polski, który zawrze z łotewskim podmiotem umowę o pracę lub zostanie zatrudniony na podstawie innej umowy cywilno-prawnej (również jako członek zarządu spółki kapitałowej) albo podejmie samozatrudnienie nie potrzebuje pozwolenia na pracę. Rodziny mogą otrzymać pozwolenie na pobyt razem z obywatelem kraju UE lub EOG niezależnie czy są obywatelami UE, czy nie. Dla członków rodzin obywateli UE pozwolenie na pobyt wydawane jest bezpłatnie.
Osoby, które:
- przebywają na Łotwie w celach turystycznych do 90 dni
- są pracownikami sezonowymi
- są zatrudnione na Łotwie, ale przebywają w innym kraju UE, do którego wracają przynajmniej raz na tydzień
- przebywają na terenie Łotwy do 6 miesięcy w ciągu danego roku (licząc od daty pierwszego wjazdu), a ich celem jest nawiązanie stosunku pracy
nie podlegają obowiązkowi uzyskania zezwoleniu na pobyt. We wszystkich powyższych wypadkach należy posiadać ważny dokument podróży.
Obywatel UE i EOG może otrzymać pozwolenie na pobyt czasowy:
- na okres umowy o pracę lub innej umowy cywilno-prawnej, który przekracza 90 dni lecz nie jest dłuższy niż 1 rok
- na okres do 5 lat – na podstawie umowy o pracę lub innej umowy cywilno-prawnej, na podstawie której jest zatrudniony na Łotwie jako pracownik przez okres dłuższy niż jeden rok
- na okres do 5 lat, jeżeli praca polega na samozatrudnieniu
- na okres zawarty w umowie o świadczenie usług na terytorium Łotwy, jeżeli jest dostawcą lub odbiorcą usług lub pracownikiem firmy handlowej zarejestrowanej w UE
- na okres studiów, ale nie dłużej niż na 1 rok
- na okres do 5 lat, jeżeli ma niezbędne do utrzymania środki finansowe tak, aby nie musiał korzystać z pomocy społecznej oraz przewyższają one minimalny dochód uprawniający obywatela Łotwy do pobierania zasiłku socjalnego
W pierwszych dwóch przypadkach osoba zatrudniona na terytorium Republiki Łotewskiej powinna również przedstawić kopię umowy o pracę lub jej odpowiednika. W przypadku samozatrudnienia należy przedstawić kopię zaświadczenia o rejestracji firmy oraz kopię dokumentów poświadczających prawo do wykonywania danej działalności, jeśli takie pozwolenie jest wymagane. Jeżeli działalność dotyczy świadczenia usług, to należy przedłożyć kopię umowy cywilno-prawnej dotyczącej świadczenia tych usług lub potwierdzenie otrzymywania z tego tytułu wynagrodzenia. Jeżeli dana osoba jest pracownikiem firmy handlowej zarejestrowanej w Unii Europejskiej, to powinna oprócz dokumentów określonych wyżej przedstawić dokument poświadczający legalną pracę w tym przedsiębiorstwie oraz dokumenty zaświadczające, że firma handlowa, która jest dostawcą usług, deleguje ją służbowo na Łotwę.
O zezwolenie na pobyt stały mogą się ubiegać osoby przebywające na terytorium Łotwy nieprzerwanie, tj. nie krócej niż 6 miesięcy w roku kalendarzowym przez okres 5 lat (na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy).
Uwaga praktyczna: Po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy lub stały należy stawić się we właściwym urzędzie samorządu lokalnego w miejscu zamieszkania - niedopełnienie obowiązku skutkuje karą grzywny.